000. Redux haqida

Redux — bu JavaScript kutubxonasi bo‘lib, asosan React kabi kutubxonalar bilan ishlatiladi va dasturiy holatni (state) boshqarish uchun qulay vosita hisoblanadi. Redux asosan katta miqdordagi ma’lumotlar oqimini boshqarish, murakkab ilovalarda holatni markazlashtirish uchun mo‘ljallangan.

Redux’ning asosiy tushunchalari:

1. Store (Do‘kon): Dasturdagi barcha holat (state)ni saqlaydi.
2. Actions (Harakatlar): Bu oddiy obyektlar bo‘lib, qanday o‘zgarishlar bo‘lishini tavsiflaydi.
3. Reducers: Bu funksiyalar bo‘lib, holatning qanday o‘zgarishini belgilaydi.
4. Dispatch: Bu actionni storega yuborish uchun ishlatiladigan funksiya.
5. Subscribers (Obunachilar): Redux do‘koni o‘zgarishlar bo‘lganda avtomatik ravishda obunachilarni xabardor qiladi.

Keling, endi Redux’ning ishlash jarayonini bosqichma-bosqich ko’rib chiqamiz.

1. Redux’ni o‘rnatish

Redux bilan ishlash uchun avval Redux va React-Redux paketlarini o‘rnatishingiz kerak.

npm yordamida o‘rnatish:

npm install redux react-redux

yarn yordamida o‘rnatish:

yarn add redux react-redux

Bu paketlar Redux bilan React’ni bog‘laydi va holat boshqarishni qulay qiladi.

2. Redux storeni yaratish

Redux store — bu sizning ilovangizdagi barcha holatni markaziy joyda saqlaydigan obyektdir. Redux do‘konini yaratish uchun createStore funksiyasidan foydalanasiz.

Misol uchun, biz birinchi bo‘lib oddiy reducer yaratamiz, keyin Redux do‘konini yaratamiz:

reducer.js faylida:

const initialState = { count: 0 };

function counterReducer(state = initialState, action) {
  switch (action.type) {
    case 'INCREMENT':
      return { ...state, count: state.count + 1 };
    case 'DECREMENT':
      return { ...state, count: state.count - 1 };
    default:
      return state;
  }
}

export default counterReducer;

Bu yerda biz oddiy counterReducer yaratdik, u holatni o‘z ichiga oladi va kelayotgan actionga qarab o‘zgaradi.

store.js faylida:

import { createStore } from 'redux';
import counterReducer from './reducer';

const store = createStore(counterReducer);

export default store;

Bu yerda biz counterReducer asosida storeni yaratdik.

3. Redux storeni React’ga bog‘lash

React ilovasida Redux storeidan foydalanish uchun Provider komponentidan foydalanib, storeni butun ilova bo‘ylab taqdim etishimiz kerak.

index.js yoki App.js faylida:

import React from 'react';
import ReactDOM from 'react-dom';
import { Provider } from 'react-redux';
import store from './store';
import App from './App';

ReactDOM.render(
  <Provider store={store}>
    <App />
  </Provider>,
  document.getElementById('root')
);

Bu yerda Provider Redux do‘konini React ilovasiga taqdim etadi, shunda siz store bilan ishlay olasiz.

4. Actions yaratish

Actionlar Redux’da holatni o‘zgartirish uchun yuboriladigan oddiy obyektlardir. Ular qanday o‘zgarish bo‘lishi kerakligini ko‘rsatadi.

Misol uchun, biz ikkita action yaratamiz: increment va decrement.

actions.js faylida:

export const increment = () => {
  return {
    type: 'INCREMENT',
  };
};

export const decrement = () => {
  return {
    type: 'DECREMENT',
  };
};

5. React komponentlarida Redux bilan ishlash

Redux’ning asosiy foydasi shundaki, siz ilovadagi har qanday komponentda markaziy holat bilan ishlay olamiz. Redux holatini o‘qish uchun useSelector hook’idan, actionlarni yuborish uchun esa useDispatch hook’idan foydalanamiz.

Misol uchun, Counter komponentini yarataylik:

Counter.js faylida:

import React from 'react';
import { useSelector, useDispatch } from 'react-redux';
import { increment, decrement } from './actions';

function Counter() {
  const count = useSelector((state) => state.count);
  const dispatch = useDispatch();

  return (
    <div>
      <h1>{count}</h1>
      <button onClick={() => dispatch(increment())}>Increment</button>
      <button onClick={() => dispatch(decrement())}>Decrement</button>
    </div>
  );
}

export default Counter;

• useSelector: Redux do‘konidagi count holatini olish uchun ishlatiladi.
• useDispatch: increment va decrement action’larini yuborish uchun ishlatiladi.

6. Redux storeidagi holatni kuzatish

Redux’ning muhim jihatlaridan biri bu storedagi holatni kuzatishdir. Redux avtomatik ravishda holat o‘zgarganda komponentlarni qayta render qiladi.

Redux ish jarayoni

1. Action yuboriladi (dispatch): Harakat dispatch funksiyasi yordamida yuboriladi, masalan dispatch(increment()).
2. Reducer holatni yangilaydi: Reducer kelgan action’ni qayta ishlaydi va yangi holatni qaytaradi.
3. store yangilanadi: Redux store yangi holatni saqlaydi.
4. React komponenti yangilanadi: storedagi holat o‘zgarsa, Redux bilan bog‘langan komponentlar avtomatik ravishda yangilanadi va qayta render qilinadi.

Redux bilan ishlashning afzalliklari:

• Stateni markazlashtirish: Barcha holat bitta joyda saqlanadi.
• Predictable (Oldindan aytib berish mumkin bo‘lgan) holat boshqaruvi: Redux’da har bir o‘zgarish aniq va kuzatiladigan bo‘lib, bu ilovani debugging qilishni osonlashtiradi.
• Oson debugging: Redux DevTools yordamida har bir action va holat o‘zgarishini kuzatish imkoniyati mavjud.

Mana shu bosqichlar Redux bilan dastur yozishning asosiy qadamlaridir. Agar siz yanada samarali ishlashni xohlasangiz, Redux Toolkit dan foydalanishni tavsiya qilaman, chunki u an’anaviy Redux’dan ko‘ra sodda va kamroq kod yozishni talab qiladi. Hullas Redux-toolkit zo’r :)